Op zaterdag 30 mei gaf Leon  Geerdink onderstaande lezing met als titel ‘Filosofie, wat heb je daar nou eigenlijk aan?’ Lees hieronder de abstract en bekijk de video!

Filosofie, wat heb je daar nou eigenlijk aan?

Hoe vaak hebben jullie niet gehoord, tijdens of na je studie, “filosofie, wat heb daar nou eigenlijk aan?” Ik antwoordde dan altijd iets in de trant van“kritisch nadenken is heel belangrijk hoor!”, maar ergens bleef de schoen altijd wel een beetje wringen.

Mijn eigen filosofisch avontuur heeft twee duidelijke fasen; voor het lezen van Kants “Kritiek van de zuivere Rede” had ik een arrogante fase waarin ik alles beter wist, gedreven door het werk van de vroege en de late Wittgenstein. Na het lezen van Kants “Kritiek van de zuivere Rede” volgde een lange fase vol twijfel en onzekerheid die ik dan ook nooit meer te boven ben gekomen. “Thanks Oba… Kant!”

De vraag die mij na het lezen van Kant nooit meer los heeft gelaten is de volgende: wat is precies de rol van de filosofie in de ontwikkeling van wetenschappelijke kennis? Is zij de koningin van de wetenschappen? Is zij de dienstmaagd? De vroedvrouw van ideeën? Of een parasiet, die alleen maar talent en onderzoeksgeld opslokt?

Afgelopen zomer verdedigde ik in Groningen mijn proefschrift “Progress in Philosophy; a defense of Philosophical Skepticism” (de geïnteresseerde lezer vindt mijn proefschrift hier: https://www.rug.nl/research/portal/files/86473793/Complete_thesis.pdf ). In dit proefschrift probeerde ik mijn eigen twijfels te beantwoorden. Helaas is het me niet gelukt om een beter antwoord te vinden als… filosofie is onontkoombaar, want er zijn nu eenmaal altijd filosofische vragen die je zullen blijven plagen, maar helaas is een gefundeerde mening het beste wat je kunt bereiken. Kennis ontwikkelen van filosofische zaken is onmogelijk.

Ik wil jullie tijdens mijn lezing laten zien waarom ik tot dit antwoord gekomen ben. Zo’n antwoord is natuurlijk uiterst teleurstellend. We zullen bespreken hoe we de filosofie van de andere wetenschappen kunnen onderscheiden, welke modellen er zijn van kennisontwikkeling en waarom de filosofie niet in deze modellen past. Uiteraard valt een skeptische positie altijd ten prooi aan haar eigen houding; als ik stel dat kennis rond filosofische vraagstukken onmogelijk is, en de vraag naar de wetenschappelijke waarde van filosofie is een filosofische vraag… Ik zie mijn sceptische positie echter niet als een ongemakkelijke waarheid die de filosofische gemeenschap maar te accepteren heeft, maar als een uitdaging: dit is het beste wat ik van dit filosofische vraagstuk kon maken. Het is aan jullie om het beter te doen.